Διαβάζοντας ξανά την "Τελευταία Πνοή" 8.2022
Συνέντευξη για το βιβλίο του Μπουνουέλ
Παύλος Μεθενίτης, Αθηνόραμα
Παύλος Μεθενίτης, Αθηνόραμα
Ο Δημήτρης Αθανίτης διάβασε την "Τελευταία Πνοή" του Λουίς Μπουνιουέλ γιατί ο συγγραφέας "Είναι ακραίος σαν το έργο του"
Ο σκηνοθέτης του «Invisible» (2016), της ταινίας για την κρίση που υπήρξε υποψήφια για έξι βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, βρίσκει κάποιες αυτοβιογραφίες να είναι πιο δυνατές κι από τα πιο συναρπαστικά μυθιστορήματα.
Αυτό τον καιρό, η τελευταία –δέκατη- ταινία του Δημήτρη Αθανίτη "Μήδεια", κάνει καριέρα σε φεστιβάλ σε Ευρώπη και Αμερική, έχοντας ήδη τρία πρώτα βραβεία και άλλα τέσσερα σκηνοθεσίας και υποκριτικής. Ταυτόχρονα ετοιμάζει την παρουσίαση του νέου του βιβλίου "Η Έβδομη Ήπειρος" τον Σεπτέμβριο, στο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο, από τις εκδόσεις Αγγελάκη. Ο σκηνοθέτης διάβασε το βιβλίο "Τελευταία Πνοή" του Λουίς Μπουνιούελ.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ
Το βιβλίο είναι βέβαια μια αυτοβιογραφία, μια κι ο Μπουνουέλ είναι ένας σκηνοθέτης και μαζί κάποιος που δηλώνει ότι δεν είναι άνθρωπος του λόγου.
Προσωπικά, βρίσκω τις αυτοβιογραφίες συχνά πιο δυνατές κι από τα πιο συναρπαστικά μυθιστορήματα. Και το βιβλίο του Μπουνουέλ είναι μια σπάνια αυτοβιογραφία, όχι μόνο γιατί έρχεται από έναν κορυφαίο σκηνοθέτη που μιλά αναλυτικά για το τεράστιο έργο του αλλά και γιατί η ζωή του διασχίζει ολόκληρο τον 20ο αιώνα, αφού γεννήθηκε ακριβώς το 1900.
Ο Μπουνουέλ ζει όλα τα μεγάλα γεγονότα από τον Ισπανικό εμφύλιο μέχρι τον Μάη του 68 από κοντά. Έρχεται σε στενή σχέση με κορυφαίες προσωπικότητες και καλλιτέχνες ενώ συμμετέχει ενργά στο σημαντικώτερο κίνημα τέχνης, αυτό των σουρεαλιστών.
Η ζωή του μοιράζεται ανάμεσα στην Ισπανία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, το Μεξικό και παντού συνεργάζεται με τα πιο σημαντικά πρόσωπα στον χώρο της τέχνης, ενώ γυρίζει ταινίες ακατάπαυστα, σαν σκηνοθέτης αλλά και σαν παραγωγός για ένα διάστημα.
Οι αντιθέσεις που ζει, είναι τεράστιες. Από την σχεδόν μεσαιωνική Σαραγόσσα όπου γεννιέται, θα βρεθεί στο Παρίσι την στιγμή των μεγαλύτερων ανατροπών αλλά και στο Χόλυγουντ.
Το βιβλίο έχει μια σειρά από κεφάλαια, που δεν ακολουθούν αναγκαστικά χρονολογική σειρά, αλλά κάποια ελεύθερη θεματική. Σαν κάποιος ταξιδιώτης, που κάθε τόσο σταματά, ο Μπουνουέλ μιλά για κάποια γεγονότα για να περάσει σε κάτι τελείως διαφορετικό στην επόμενη στάση.
Γιατί δίπλα στα ρηξικέλευθα γεγονότα και τα απίστευτα πρόσωπα, υπάρχουν τα μπαρ, το χιούμορ, τα φοιτητικά χρόνια, οι φάρσες αλλά και μια τολμηρή διαθήκη-πρόβλεψη για το μέλλον.
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Ο Μπουνουέλ δεν είναι απλά ένας καλλιτέχνης σκυμμένος πάνω στο έργο του. Είναι μια προσωπικότητα με σπάνια ευρύτητα. Μιλά για όλα αυτά που ζει με μια απίστευτη φυσικότητα και μαζί με μια ισχυρή προσωπική άποψη.
Ποτέ δεν προσπαθεί, έστω έμμεσα, να κολακεύσει τον αναγνώστη. Είναι ακραίος σαν το έργο του. Δίπλα στην ωριμότητα και το βάθος, σου μεταφέρει την αίσθηση ενός παιδιού που απολαμβάνει το ταξίδι της ζωής και που δεν διστάζει καθόλου να το δείξει.
ΤΙ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ
Το βιβλίο είναι σαν μια τεράστια ταινία, που ξεκινά βουβή για να καταλήξει απόλυτα μοντέρνα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη μαγεία του. Ένας απίστευτος αριθμός προσώπων παρελαύνει μέσα από σχέσεις, συνεργασίες, επαφές. Από τον Νταλί και τον Λόρκα, στον Μπρετόν, τον Χίτσκοκ αλλά και την Κατριν Ντενέβ για να αναφέρω κάποια πολύ γνωστά ονόματα.
Ταυτόγχρονα και αυτό είναι πολύ σπάνιο, σχεδόν μοναδικό, ο Λουίς προβάλλει και επιμένει σε μια ηθική και αισθητική άποψη. Αλλά κι αυτό με τρόπο απόλυτα φυσικό, με πολύ χιούμορ και αποκλειστικά μέσα από έργα. Κανένα κήρυγμα δεν υπάρχει στην «Τελευταία Πνοή».
ΤΙ ΔΕΝ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ
Η ελάχιστη έως ασήμαντη αναφορά σε ερωτικές σχέσεις και γυναικείες παρουσίες στην ζωή του. Αν και όπως λέει, οι ερωτικές εικόνες τον κυνηγούσαν βασανιστικά μέχρι προχωρημένη ηλικία, η εποχή που γεννήθηκε, προφανώς ήταν καθοριστική.
ΘΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΝΕΣ;
Το συστήνω σαν ένα απολαυστικό ταξίδι σε έναν αιώνα με γεγονότα που καθορίζουν τη χωή μας και σήμερα, σαν μια μοναδική, ζωντανή εγκυκλοπαίδεια τέχνης, σαν εγχειρίδιο ενός μεγάλου καλλιτέχνη αλλά και σαν ένα μοναδικό οδηγό ζωής.
Λουίς Μπουνουέλ, "Τελευταία Πνοή" εκδόσεις Οδυσσέας
Ο σκηνοθέτης του «Invisible» (2016), της ταινίας για την κρίση που υπήρξε υποψήφια για έξι βραβεία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, βρίσκει κάποιες αυτοβιογραφίες να είναι πιο δυνατές κι από τα πιο συναρπαστικά μυθιστορήματα.
Αυτό τον καιρό, η τελευταία –δέκατη- ταινία του Δημήτρη Αθανίτη "Μήδεια", κάνει καριέρα σε φεστιβάλ σε Ευρώπη και Αμερική, έχοντας ήδη τρία πρώτα βραβεία και άλλα τέσσερα σκηνοθεσίας και υποκριτικής. Ταυτόχρονα ετοιμάζει την παρουσίαση του νέου του βιβλίου "Η Έβδομη Ήπειρος" τον Σεπτέμβριο, στο Φεστιβάλ Βιβλίου στο Ζάππειο, από τις εκδόσεις Αγγελάκη. Ο σκηνοθέτης διάβασε το βιβλίο "Τελευταία Πνοή" του Λουίς Μπουνιούελ.
Η ΥΠΟΘΕΣΗ
Το βιβλίο είναι βέβαια μια αυτοβιογραφία, μια κι ο Μπουνουέλ είναι ένας σκηνοθέτης και μαζί κάποιος που δηλώνει ότι δεν είναι άνθρωπος του λόγου.
Προσωπικά, βρίσκω τις αυτοβιογραφίες συχνά πιο δυνατές κι από τα πιο συναρπαστικά μυθιστορήματα. Και το βιβλίο του Μπουνουέλ είναι μια σπάνια αυτοβιογραφία, όχι μόνο γιατί έρχεται από έναν κορυφαίο σκηνοθέτη που μιλά αναλυτικά για το τεράστιο έργο του αλλά και γιατί η ζωή του διασχίζει ολόκληρο τον 20ο αιώνα, αφού γεννήθηκε ακριβώς το 1900.
Ο Μπουνουέλ ζει όλα τα μεγάλα γεγονότα από τον Ισπανικό εμφύλιο μέχρι τον Μάη του 68 από κοντά. Έρχεται σε στενή σχέση με κορυφαίες προσωπικότητες και καλλιτέχνες ενώ συμμετέχει ενργά στο σημαντικώτερο κίνημα τέχνης, αυτό των σουρεαλιστών.
Η ζωή του μοιράζεται ανάμεσα στην Ισπανία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ, το Μεξικό και παντού συνεργάζεται με τα πιο σημαντικά πρόσωπα στον χώρο της τέχνης, ενώ γυρίζει ταινίες ακατάπαυστα, σαν σκηνοθέτης αλλά και σαν παραγωγός για ένα διάστημα.
Οι αντιθέσεις που ζει, είναι τεράστιες. Από την σχεδόν μεσαιωνική Σαραγόσσα όπου γεννιέται, θα βρεθεί στο Παρίσι την στιγμή των μεγαλύτερων ανατροπών αλλά και στο Χόλυγουντ.
Το βιβλίο έχει μια σειρά από κεφάλαια, που δεν ακολουθούν αναγκαστικά χρονολογική σειρά, αλλά κάποια ελεύθερη θεματική. Σαν κάποιος ταξιδιώτης, που κάθε τόσο σταματά, ο Μπουνουέλ μιλά για κάποια γεγονότα για να περάσει σε κάτι τελείως διαφορετικό στην επόμενη στάση.
Γιατί δίπλα στα ρηξικέλευθα γεγονότα και τα απίστευτα πρόσωπα, υπάρχουν τα μπαρ, το χιούμορ, τα φοιτητικά χρόνια, οι φάρσες αλλά και μια τολμηρή διαθήκη-πρόβλεψη για το μέλλον.
Ο ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
Ο Μπουνουέλ δεν είναι απλά ένας καλλιτέχνης σκυμμένος πάνω στο έργο του. Είναι μια προσωπικότητα με σπάνια ευρύτητα. Μιλά για όλα αυτά που ζει με μια απίστευτη φυσικότητα και μαζί με μια ισχυρή προσωπική άποψη.
Ποτέ δεν προσπαθεί, έστω έμμεσα, να κολακεύσει τον αναγνώστη. Είναι ακραίος σαν το έργο του. Δίπλα στην ωριμότητα και το βάθος, σου μεταφέρει την αίσθηση ενός παιδιού που απολαμβάνει το ταξίδι της ζωής και που δεν διστάζει καθόλου να το δείξει.
ΤΙ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ
Το βιβλίο είναι σαν μια τεράστια ταινία, που ξεκινά βουβή για να καταλήξει απόλυτα μοντέρνα. Αυτή είναι η μεγαλύτερη μαγεία του. Ένας απίστευτος αριθμός προσώπων παρελαύνει μέσα από σχέσεις, συνεργασίες, επαφές. Από τον Νταλί και τον Λόρκα, στον Μπρετόν, τον Χίτσκοκ αλλά και την Κατριν Ντενέβ για να αναφέρω κάποια πολύ γνωστά ονόματα.
Ταυτόγχρονα και αυτό είναι πολύ σπάνιο, σχεδόν μοναδικό, ο Λουίς προβάλλει και επιμένει σε μια ηθική και αισθητική άποψη. Αλλά κι αυτό με τρόπο απόλυτα φυσικό, με πολύ χιούμορ και αποκλειστικά μέσα από έργα. Κανένα κήρυγμα δεν υπάρχει στην «Τελευταία Πνοή».
ΤΙ ΔΕΝ ΜΟΥ ΑΡΕΣΕ
Η ελάχιστη έως ασήμαντη αναφορά σε ερωτικές σχέσεις και γυναικείες παρουσίες στην ζωή του. Αν και όπως λέει, οι ερωτικές εικόνες τον κυνηγούσαν βασανιστικά μέχρι προχωρημένη ηλικία, η εποχή που γεννήθηκε, προφανώς ήταν καθοριστική.
ΘΑ ΤΟ ΣΥΣΤΗΝΕΣ;
Το συστήνω σαν ένα απολαυστικό ταξίδι σε έναν αιώνα με γεγονότα που καθορίζουν τη χωή μας και σήμερα, σαν μια μοναδική, ζωντανή εγκυκλοπαίδεια τέχνης, σαν εγχειρίδιο ενός μεγάλου καλλιτέχνη αλλά και σαν ένα μοναδικό οδηγό ζωής.
Λουίς Μπουνουέλ, "Τελευταία Πνοή" εκδόσεις Οδυσσέας
